بررسی کاربرد سود پرک در صنعت کاشی و سرامیک

قبل از بررسی کاربرد سود پرک در صنعت کاشی و سرامیک لازم است تا با ماهیت سود پرک به صورت کلی آشنا شویم. سود یک ماده‌ی بسیار پر کاربرد در صنایع شیمیایی است و با عناوین سود سوز آور، سود مایع، سود جامد پرک، سود کاستیک، کاستیک سودا، چربی گیر صنعتی، سود قلیایی، سود پرک و همچنین نام علمی سدیم هیدروکسید در صنعت شناخته و استفاده می‌شود. سدیم هیدروکسید و یا همان اکسید سدیم به اشکال گوناگونی در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو نوع شکل بسیار پر کاربرد سدیم هیدروکسید در صنعت به صورت مایع و به صورت سود پرک می‌باشد. سود پرک و یا همان سدیم هیدروکسید جامد با عنوان سود جامد و یا سود کاستیک پرک نیز شناخته می‌شود.

شکل کلی سود پرک ماده‌ای به صورت جامد است و دارای رنگ سفید می‌باشد. شکل این ماده‌ی سفید رنگ به صورت پرک یا پولک می‌باشد که به دلیل اینکه ماده اولیه مورد نیاز صنایع تولید کننده سود پرک داخل و خارج کشور است به مقدار زیادی در کشور تولید می‌شود. سود پرک در دمای 1390 درجه سانتی گراد ذوب شده و چگالی آن 13.2 گرم بر سانتی متر مکعب معادل 13200 کیلوگرم بر متر مکعب است. در هنگان استفاده از این ماده باید دستورالعمل‌های ایمنی را جدی گرفت و به صورت کامل رعایت کرد زیرا این ماده بسیار خطرناک بوده و در صورت تماس با پوست و یا چشم موجب سوختگی شدید و کوری خواهد شد. سود پرک به سرعت رطوبت را جذب کرده و به همین دلیل برای بسته بندی و وکیوم کردن آن دقت زیادی می‌شود و باید از ابزار و کیسه‌های مناسب آن استفاده کرد. در صورت نفوذ رطوبت به داخل کیسه‌ها سود پرک به سرعت کلوخه شده و کیفیت آن به شدت افت می‌کند و خلوص اولیه را از دست می‌دهد.

برای تولید سود پرک از سود مایع و یا همان سدیم هیدروکسید مایع که از فرآیند سودا و آهک تولید شده، استفاده می‌شود. در فرآیند سودا و آهک کلسیم دی هیدروکسید با کربنات سدیم وارد واکنش شده و سود مایع تولید می‌شود. روش دیگری که برای تولید سدیم هیدروکسید مایع استفاده می‌شود و این روزها بیشتر از روش قبلی رواج دارد استفاده از روش کلر و قلیا است. در این روش از کلر آلکالی استفاده می‌شود و با الکترولیز محلول آب نمک در راکتورهای متفاوت این فرآیند انجام می‌شود. این فرآیند خود نیز به روش‌های گوناگونی قایل انجام است.

سود پرک و یا همان سدیم هیدروکسید جامد کاربرد وسیع و گسترده‌ای در صنایع شیمیایی و تولید و فروش مواد شیمیایی دارد. این ماده در صنعت نفت، صنایع تولید مواد شوینده، صنایع سرامیک سازی، صنایع بهداشتی، صنعت تولید روغن خوراکی، تولید الکل، لبنیات، چرم و همچنین صنایع خودروسازی و کارخانجات تولید پنبه کاربرد فراوانی دارد. سود پرک برای جداسازی الیاف سلولزی از لگینین و برای تولید خمیر چوب جهت تجزیه‌ی چوب استفاده می‌شود. موارد ذکر شده همه‌ی کاربردهای سود پرک در صنعت را پوشش نمی‌دهد زیرا کاربرد این ماده‌ی شیمیایی در صنعت بسیار وسیع‌تر از آن است که در قالب این مقاله بگنجد.

در این قسمت کاربرد سود پرک در صنعت کاشی و سرامیک را بررسی خواهیم کرد. در صنایع کاشی و سرامیک از سود پرک به عنوان گداز آور استفاده می‌شود. بیایید تعریف اجمالی از گداز آورها داشته باشیم و ببینیم این مواد چه ساختاری دارند و چه کاربردی در صنعت کاشی و سرامیک خواهند داشت. گداز آورها موادی هستند که برای کاهش نقطه ذوب بدنه و یا لعاب استفاده می‌شوند. این مواد در هنگام پخت بدنه ذوب می‌شوند و در هنگام سرد شدن فاز شیشه‌ای را در بدنه به وجود می‌آوردند که موجب می‌شود بلورهای موجود در بدنه پخته شده و موجب افزایش استحکام محصول نهایی می‌گردند. از اکسیدهای متفاوتی به عنوان گداز آور در صنایع کاشی و سرامیک استفاده می‌شود که می‌توان اکسید سدیم، اکسید پتاسیم، اکسید کلسیم و اکسید منیزیم را نام برد. سود پرک که اکسید سدیم می‌باشد کاربرد بسیار زیادی به عنوان گداز آور در صنایع کاشی و سرامیک دارد. سود پرک برای استفاده در صنایع کاشی توسط آسیاب‌هایی ابتدا آسیاب شده و سپس مورد استفاده قرار می‌گیرد.