کلرید پتاسیم یک نمک هالید فلزی است که از دو اتم کلر و پتاسیم تشکیل شده است و جزو یکی از ساده ترین نمک های معدنی به شمار می رود. کریستال های سفید رنگ ترکیب شیمیایی کلرید پتاسیم، بدون بو هستند و در آب به سرعت حل می شوند. از این ماده برای تولید کود، داروسازی، کاربردهای علمی و تحقیقاتی و همچنین صنایع تولید مواد غذایی استفاده می شود.
این ماده جامد در ترکیبات شیمیایی نظیر گلیسرول و قلیاها حل می شود و در الکل به طور جزئی محلول بوده و در اتر، نامحلول است. ثابت تفکیک اسیدی آن در حدود 7 می باشد.
کلرید پتاسیم در دمای 770 درجه سانتی گراد ذوب می شود و در حدود 1420 درجه سانتی گراد می جوشد. حلالیت کریستال های جامد این ماده در آب و در دمای 0، 20 و 100 درجه سانتی گراد به ترتیب برابر با 74/21 %، 39/25 % و 05/36 % است. چگالی این ترکیب برابر با 984/1 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.
کاربردهای کلرید پتاسیم
*کود کشاورزی:
یکی از مهم ترین موارد کاربردی ترکیب کلرید پتاسیم، استفاده از آن به عنوان کودهای کشاورزی است؛ شاید تاکنون نام کود پتاس را شنیده باشید؛ این کود در واقع همان کلرید پتاسیم است که برای رشد بهتر گیاهان و محصولات کشاورزی به خاک اضافه می شود. این ماده به ویژه برای گیاهانی که میزان پتاسیم کافی در دسترس ندارند، مناسب است.
پتاسیم مورد نیاز گیاهان به طور کلی از طریق دو ماده پتاسیم کلرید و پتاسیم سولفات تأمین می شود. هر کدام از این دو نوع کود در جهان به میزان قابل ملاحظه ای در زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند.
*کاربردهای پزشکی:
پتاسیم به طور طبیعی یکی از عناصر حیاتی بدن انسان است. فردی که با افت فشار خود مواجه است میزان پتاسیم مورد نیاز خود را باید از طریق تزریق یا خوردن دارو به دست آورد. پتاسیم کلرید، ترکیبی است که می تواند یک نمک جایگزین در مواد غذایی شود. کلرید پتاسیم در مقایسه با نمک کلرید سدیم، طعم تلخ تر و ضعیف تری دارد. افزودن حدود 1 ppm از ماده توماتین (Thaumatin) به این نمک به عنوان یک شیرین کننده خفیف می تواند طعم تلخ نمک را بهبود بخشد. مقدار معمولی ترکیب کلرید پتاسیم برای بدن خطرناک نیست اما در مقادیر بالاتر، خاصیت سمی برای انسان دارد؛ به طور مثال برای وزن فردی حدود 75 کیلوگرم، میزان استاندارد این ماده در حدود 190 گرم است.
*مصارف صنعتی:
مواد خام شیمیایی برای تولید نمک کلرید پتاسیم، هیدروکسید پتاسیم و فلز پتاسیم هستند. ترکیب جامد کلرید پتاسیم به عنوان یک مکمل خوراک دام برای افزایش میزان مواد مغذی در خوراک حیوانات به کار می رود؛ استفاده از این مواد در ماده غذایی حیوانات باعث رشد بهتر و سالم تر آنها می شود. اگر از این ترکیب در خوراک گاوهای شیری استفاده شود، میزان شیردهی آنها را افزایش می دهد.
کلرید پتاسیم در صنایع استخراج نفت به عنوان مایع مکمل و یا به عنوان یک نرم کننده آب در مصارف خانگی نیز به کار می رود. یکی دیگر از کاربردهای مفید این پودر جامد، استفاده از آن در صنایع شیشه سازی و عینک سازی است؛ این ماده جامد، دمای ذوب مخلوط اولیه شیشه را کاهش می دهد و وضوح و شفافیت عالی را در محصول نهایی ایجاد می کند؛ به همین دلیل از آن برای ساخت ظروف شیشه ای، شیشه تلویزیون و صفحه مانیتورهای رایانه استفاده می کنند.
کلرید پتاسیم در کالیبراسیون تجهیزات تابشی اشعه بتا، گاما و ... به کار می رود. این ماده همچنین برای تولید برخی از محصولات ضد یخ نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از این ترکیب به عنوان یک ماده خاموش کننده آتش استفاده می شود. تحقیقات نشان داده اند استفاده از کلرید پتاسیم در برخی موارد، بسیار مؤثرتر از بی کربنات سدیم می باشد.
روش های تولید کلرید پتاسیم
نمک کلرید پتاسیم از طریق استخراج از مواد معدنی سیلویت (Sylvite)، کارنالیت (Carnallite) و پتاش (Potash) به دست می آید؛ کریستالیزاسیون، شناورسازی و جداسازی الکترواستاتیک نمک های آب نیز باعث استخراج نمک کلرید پتاسیم می شود. تولید شیمیایی این نمک در اثر واکنش شیمیایی میان ترکیبات اسید نیتریک، پتاسیم نیترات و اسید کلریدریک امکان پذیر است. در آزمایشگاه، کلرید پتاسیم را می توان از واکنش میان هیدروکسید پتاسیم و اسید هیدروکلریک به دست آورد. این واکنش در علم شیمی به واکنش خنثی سازی اسید – باز معروف است.
دیدگاه شما درباره این مقاله چیست ؟
شما می توانید در این بخش تجربیات و نظرات خود را با ما و کاربران ایران بالابر به اشتراک بگذارید.
نیاز به مشاوره دارید؟
بدون تردید با ما تماس بگیرید کارشناسان پترو آکام آماده پاسخگویی و ارائه مشاوره در زمینه محصولات ، حمل ونقل ،ترانزیت و ترخیص کالا هستند